Từ lâu, các sàn giao dịch tập trung đã được xem là trụ cột chính của thị trường tiền điện tử nhờ khả năng xử lý lượng lớn giao dịch trong thời gian ngắn. Song song với đó, các dạng thức giao dịch không cần niềm tin (không yêu cầu đơn vị trung gian/giám sát viên) cũng được xây dựng và có tên gọi là sàn giao dịch phi tập trung (DEX). Điển hình trong số đó phải kể đến Uniswap. Vậy Uniswap là gì ? Cùng Blog Tiền Tệ tìm hiểu về nền tảng này nhé !
Uniswap là gì?
Uniswap là sàn DEX (Decentralized Exchange) – nền tảng giao dịch phi tập trung trên Ethereum, cho phép cá nhân tham gia giao dịch token ERC-20 mà không cần thông qua đơn vị trung gian. Nền tảng này sử dụng cơ chế AMM (Automated Market Maker) để thay thế cho Order Book (sổ lệnh) bằng pool chứa cặp token được LP hỗ trợ thanh khoản, cho phép giao dịch trực tiếp.
Bên cạnh đó, NFT Marketplace Uniswap cũng hỗ trợ người dùng giao dịch NFT, giúp tiết kiệm 15% phí gas. Ngoài ra, nền tảng giao dịch phi tập trung này còn hoạt động với phiên bản V3 cho phép thanh khoản trên nhiều blockchain khác ngoài Ethereum. Ví dụ như: Optimism, Arbitrum, BNB Chain…
Dạng thức giao dịch của Uniswap là phi tập trung (giao dịch không cần niềm tin) nên không tồn tại quy trình niêm yết. Vì vậy mà mọi mã token ERC-20 đều có thể khởi chạy với điều kiện có bể thanh khoản sẵn. Do đó Uniswap không tính phí niêm yết và hàng hoá công cộng được xem là tính chất hoạt động của nền tảng này.
Cơ chế hoạt động của sàn giao dịch Uniswap
Như đã nói ở trên, Uniswap khác biệt hoàn toàn với sàn giao dịch truyền thống khi không sổ lệnh. Thay vào đó, nền tảng này hoạt động dựa trên công cụ có tên Constant Product Market Maker hay chính là biến thể của mô hình AMM.
Nếu như các sàn giao dịch phi tập trung khác định giá coin qua việc kết nối người mua – người bán thì Uniswap lại lấy việc kết nối trực tiếp người mua và người bán làm phương thức hoạt động. Phương trình Uniswap sử dụng có dạng: x*y=k, trong đó:
- x: Số lượng token ETH.
- y: Số lượng ERC-20 có sẵn trong bể thanh khoản (Liquidity Pool).
- k: Giá trị không đổi.
Giá trị của token được xác định thông qua sự cân bằng giữa số lượng token ETH và ERC-20 cùng yếu tố cung – cầu. Từ kết quả thu được, nhà đầu tư sẽ xác định được tính tiềm năng của đồng token.
Ngoài ra, sàn giao dịch phi tập trung Uniswap còn hoạt động dựa trên 2 tính năng:
- Swap (Hoán đổi): Cho phép chủ sở hữu hoán đổi Ethereum và token ERC-20.
Pool: Hỗ trợ người dùng kiếm tiền tăng thu nhập nhờ việc cung cấp thanh khoản.
Tìm hiểu thêm: Các thuật ngữ trong tiền ảo hay sử dụng
Ưu, nhược điểm của nền tảng giao dịch Uniswap
Là nền tảng giao dịch phi tập trung, hoạt động với dạng thức không cần niềm tin, Uniswap chạy hoàn toàn trên công nghệ blockchain. Sàn DEX được đánh giá có ưu, nhược điểm như dưới đây:
Ưu điểm của sàn Uniswap
Uniswap là nền tảng có số lượng token và nhà đầu tư tương đối đông đảo là nhờ vào những ưu điểm sau:
- Phí giao dịch thấp: Uniswap chỉ tính phí cố định 0,3%/giao dịch, đây là con số lý tưởng hơn rất nhiều so với các sàn giao dịch phi tập trung khác.
- Không yêu cầu KYC: Uniswap không đòi hỏi người dùng phải công khai thông tin cá nhân, điều này giúp mọi giao dịch diễn ra nhanh chóng, trơn tru, không bị đe dọa đánh cắp thông tin.
- Quản lý tài sản cá nhân: Tại Uniswap, người dùng hoàn toàn tự do quản lý tiền của mình, giúp hạn chế các rủi ro thường gặp khi tham gia các sàn giao dịch phi tập trung.
Dễ dàng tiếp cận với token: Mọi người tham gia Uniswap đều dễ dàng, nhanh chóng nhận được các token mới. Đặc biệt là các biến động về giá token tại đây sẽ khiến mọi đối tượng không khỏi thích thú.
Hạn chế khi giao dịch tại Uniswap
Tuy đem lại cho người dùng những thuận lợi nhất định khi giao dịch, quản lý tài sản nhưng Uniswap cũng tồn tại một vài hạn chế khiến nhà đầu tư tỏ ra e ngại:
- Smart Contract giả mạo: Hợp đồng thông minh của dự án giả mạo là điều khiến mọi nhà đầu tư ái ngại khi tham gia vào Uniswap. Bởi sàn giao dịch này không yêu cầu kê khai thông tin cá nhân nên vô tình để lại lỗ hổng, tạo điều kiện cho kẻ xấu lợi dụng.
- Giao dịch hay bị lỗi, thời gian hoàn tiền lâu: Khi giao dịch tại Uniswap thất bại tiền sẽ được hoàn về tài khoản người dùng, tuy nhiên quá trình này lại mất khá nhiều thời gian.
- Phí gas khá cao: Tuy Uniswap là sàn giao dịch phi tập trung nhưng Fee Gas lại được quyết định bởi đồng tiền có giá trị giao dịch, nghĩa là những người đang đầu tư vào đồng token đang hot sẽ chịu phí cao hơn.
- Dễ bị giả mạo nhằm lừa đảo: Hiện nay đã có khá nhiều địa chỉ web giả mạo Uniswap, do vậy nhà đầu tư cần tỉnh táo cẩn trọng trước khi tham gia và thực hiện giao dịch.
Như vậy, Uniswap là sàn giao dịch phi tập trung được xây dựng trên mạng lưới Ethereum. Dù còn tồn tại nhiều hạn chế nhất định nhưng sàn DEX vẫn mở ra dạng thức giao dịch mới cho việc trao đổi token không qua trung gian. Với sự phát triển của công nghệ hiện đại, tin rằng nền tảng giao dịch Uniswap sẽ có những cải tiến đáng mong đợi.
Leave a comment